Sốt xuất huyết hay sốt virus là hai bệnh khác nhau do các loại virus khác nhau gây ra. Những triệu chứng ở giai đoạn của hai bệnh khá giống nhau khiến nhiều người bị nhầm lẫn.
Nguyên nhân
Sốt xuất huyết do virus dengue gây ra. Hai loại muỗi gây bệnh thường gặp nhất là Aedes aegypti và Aedes albopictus. Muỗi vằn sau khi đốt người bệnh bị nhiễm virus, lại đốt người khỏe làm lây nhiễm bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh.
Các giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết
1. Giai đoạn sốt
- Thời kì ủ bệnh 3 – 6 ngày, một số trường hợp có thể kéo dài đến 15 ngày.
- Sốt cao, đột ngột, liên tục, kéo dài 2 – 7 ngày có thể không đáp ứng với thuốc hạ sốt
- Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn.
- Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt.
- Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu mũi.
2. Giai đoạn nguy hiểm: Thường vào ngày thứ 3 – 7 của bệnh
- Người bệnh có thể còn sốt hoặc đă giảm sốt.
- Có thể có các biểu hiện sau:
– Đau bụng nhiều: đau bụng nhiều và liên tục hoặc tăng cảm giác đau nhất là ở vùng dưới sườn phải do gan phình to gan.Vật vã, lừ đừ, li bì,nôn ói.
– Biểu hiện thoát huyết tương do tăng tính thấm thành mạch (thường kéo dài 24 – 48 giờ):
+ Tràn dịch màng phổi, mô kẽ có các triệu chứng như: đau ngực khi thay đổi tư thế, căng tức nặng ngực và khó thở.Triệu chứng nặng khi bị tràn dịch màng bụng như: Chướng bụng, bụng to nhanh.phù nề mi mắt.
+ Nếu thoát huyết tương nhiều sẽ dẫn đến sốc với các biểu hiện vật vã, bứt rứt hoặc li bì, lạnh đầu chi, mạch nhanh nhỏ, huyết áp kẹt (hiệu số huyết áp tối đa và tối thiểu ≤ 20mmHg hoặc tụt huyết áp, không đo được huyết áp, mạch không bắt được, da lạnh, nổi vân tím (sốc nặng), tiểu ít.
– Xuất huyết:
+ Xuất huyết dưới da: Nốt xuất huyết rải rác hoặc chấm xuất huyết thường ở mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay, bụng, đùi, mạn sườn hoặc mảng bầm tím.
+ Xuất huyết niêm mạc như chảy máu chân răng, chảy máu mũi, nôn ra máu, đi ngoài (tiêu) phân đen hoặc máu, xuất huyết âm đạo hoặc tiểu máu.
+ Xuất huyết nặng: chảy máu mũi nặng (cần nhét bấc hoặc gạc cầm máu), xuất huyết âm đạo nặng, xuất huyết trong cơ và phần mềm, xuất huyết đường tiêu hóa và nội tạng (phổi, não, gan, lách, thận), với các triệu chứng như: Nôn ra máu, đi tiểu ra máu, ho ra máu… thường kèm theo tình trạng sốc. Xuất huyết nặng cũng có thể xảy ra ở người bệnh dùng các thuốc kháng viêm như acetylsalicylic acid (aspirin), ibuprofen hoặc dùng corticoid, tiền sử loét dạ dày – tá tràng, viêm gan mạn.
– Một số trường hợp nặng có thể có biểu hiện suy tạng như suy gan, thận, tim, phổi, não. Những biểu hiện nặng này có thể xảy ra ở người bệnh có hoặc không có sốc do thoát huyết tương.
3. Giai đoạn hồi phục: thường vào ngày thứ 7 – 10 của bệnh.
- Người bệnh hết sốt, toàn trạng tốt lên, thèm ăn, huyết động ổn định và tiểu nhiều. Có thể phát ban hồi phục hoặc ngứa ngoài da, các chỉ số xét nghiệm dần trở về mức bình thường.
- Có thể có nhịp tim chậm, không đều, có thể có suy hô hấp do quá tải dịch truyền.
Diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt. Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:
+ Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
+ Thả cá hoặc mê zô vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại…) để diệt lăng quăng/bọ gậy.
+ Thau rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ (lu, chum, xô chậu…) hàng tuần.
+ Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…, dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
+ Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.
– Phòng chống muỗi đốt:
+ Mặc quần áo dài tay.
+ Ngủ trong màn/mùng kể cả ban ngày.
+ Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi…
+ Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.
+ Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.
– Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
Cần làm gì khi nghi ngờ bị sốt xuất huyết?
- Đi khám tại cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị theo đơn bác sĩ; khám lại theo hẹn.
- Khi bị sốt xuất huyết thể nhẹ bệnh nhân sẽ được chăm sóc tại nhà và điều trị dựa trên triệu chứng như: Hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể từ 38,5 độ; C trở lên bằng Paracetamol, lau người bằng nước ấm khi sốt cao; Uống nhiều nước : dung dịch Oresol, nước trái cây…; Ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu: Cháo, súp, sữa, thực phẩm giàu vitamin C; Nằm màn cả ngày và đêm, nghỉ ngơi tại giường; Theo dõi hàng ngày các triệu chứng cho đến khi hết sốt 2 ngày.
- Tuy nhiên khi có các biểu hiện sau, bệnh nhân cần được đưa nhập viện ngay: Không ăn uống được, nôn ói nhiều; Đau bụng nhiều hơn; Tay chân lạnh, ẩm; Cảm thấy khó chịu nhiều hơn mặc dù đã giảm hoặc hết sốt; Mệt mỏi người li bì, bứt rứt, thay đổi hành vi; Chảy máu mũi, ói ra máu, xuất huyết âm đạo bất thường, có máu lẫn ở trong phân, tiêu phân đen; Trên 6 giờ không tiểu tiện.
- Khi bệnh nhân có 1 trong những dấu hiệu trên cần đưa đến bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời tránh những biến chứng xấu xảy ra.
* Quý khách có nhu cầu khám, chữa bệnh xin vui lòng liên hệ:
BỆNH VIỆN ĐA KHOA THU PHÚC
Địa chỉ: 418 - 420 Nguyễn Thái Học, TP Quy Nhơn, Bình Định
Tổng đài: 093.112.5959
Hotline: 0935.194.777
* Nhận thanh toán Bảo hiểm y tế trên toàn quốc theo quy định.
Phục vụ 24/7, và tất cả các ngày lễ tết…!
