Vi rút HPV là gì? Những điều bạn cần biết để bảo vệ sức khỏe!

Thứ năm - 16/05/2024 02:43

Vi rút HPV là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất hiện nay. Vào ngày 09.05.2024, Bộ Y tế Việt Nam đã chính thức mở rộng độ tuổi tiêm chủng vắc-xin HPV đến 45 tuổi. Đây là tin vui cho sức khỏe cộng đồng giúp phòng ngừa hiệu quả ung thư cổ tử cung và các bệnh ung thư liên quan đến HPV ở cả nam và nữ.

1. Virus HPV là gì?
HPV là tên viết tắt của Human Papillomavirus - một loại virus phổ biến thường gây ra sự hình thành các u nhú trên da hoặc niêm mạc, được biết đến với tên gọi thông thường là mụn cóc. Có 09 chủng HPV gây bệnh thường gặp đó là các chủng HPV: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58.
Virus HPV gây ra nhiều bệnh lý ung thư nguy hiểm như: ung thư cổ tử cung, ung thư vòm vòm, ung thư dương vật, ung thư hậu môn, ung thư âm đạo, sùi mào gà,… với tỷ lệ lên đến 90% ở cả nam và nữ giới. Ung thư cổ tử cung được xếp vào loại ung thư phổ biến thứ 8 ở phụ nữ Việt Nam. Việt Nam có 39,1 triệu phụ nữ trên 15 tuổi có nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung. Khoảng 2,1% phụ nữ trong dân số chung nhiễm HPV tuýp 16/18. Có đến 82,8% trường hợp ung thư cổ tử cung xâm lấn là do HPV tuýp 16 hoặc 18. Đây đều là những căn bệnh nguy hiểm, khó điều trị, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, tiền bạc và tính mạng của người bệnh.

2. Phương thức lây truyền
Virus HPV thường lây truyền qua đường tình dục hoặc tiếp xúc trực tiếp qua da. Điều này làm cho việc ngăn ngừa lây nhiễm virus HPV trở thành một vấn đề quan trọng đối với sức khỏe cộng đồng.

Những đối tượng có nguy cơ bị lây nhiễm vi rút HPV cao hơn so với người bình thường:

Có quan hệ tình dục quá sớm.
Có vết trầy xước tại cơ quan sinh dục.
Có nhiều bạn tình.
Có bạn tình là người đã từng quan hệ tình dục với nhiều người.
Quan hệ tình dục đồng giới nam.

3. Dấu hiệu nhận biết nhiễm virus HPV
Trong hầu hết trường hợp nhiễm virus HPV ở nam và nữ giới, hệ miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể để chống lại virus trước khi nó hình thành mụn cóc. Tuy nhiên, khi xuất hiện bệnh, các dấu hiệu nhiễm HPV sẽ khác nhau, tùy thuộc vào tuýp virus HPV và loại mụn cóc mắc phải:

Mụn cóc sinh dục: Xuất hiện dưới dạng vết sưng nhỏ như súp lơ, không đau, tiết dịch và gây ngứa hoặc mềm khi chạm vào. Ở phụ nữ, mụn cóc sinh dục chủ yếu xuất hiện ở âm hộ, cũng có thể gặp ở gần hậu môn, trên cổ tử cung hoặc trong âm đạo. Ở nam giới, mụn cóc sinh dục hình thành trên dương vật và bìu hoặc xung quanh hậu môn.
Mụn cóc thông thường: Đây là mụn cóc thường xuất hiện trên bàn tay và ngón tay dưới dạng những nốt sần sùi, gồ lên. Mụn cóc dạng này chỉ gây mất thẩm mỹ, nhưng đôi lúc cũng gây đau đớn hoặc chảy máu.
Mụn cóc lòng bàn chân (mụn cóc Plantar): Đây là những mụn cóc cứng, sần sùi, thường xuất hiện ở gót chân hoặc lòng bàn chân, gây ngứa ngáy khó chịu cho người bệnh.
Mụn cóc phẳng: Đây là những tổn thương có đầu phẳng, hơi nhô cao, có thể xuất hiện ở bất cứ đâu. Trẻ em thường bị ở mặt, phụ nữ bị ở chân, còn nam giới có xu hướng nổi ở vùng râu.

4. Điều trị nhiễm HPV

Trong nhiều trường hợp, tình trạng nhiễm HPV sẽ tự khỏi mà không cần điều trị gì. Trên thực tế, khoảng 70 – 90% người nhiễm HPV được hệ thống miễn dịch loại bỏ virus khỏi cơ thể. Khi cần điều trị, mục tiêu làm giảm triệu chứng bằng cách loại bỏ mụn cóc cũng như các tế bào bất thường trong cổ tử cung. Hướng điều trị thường là:

Phẫu thuật lạnh: Làm đông lạnh mụn cóc bằng nitơ lỏng.
Quy trình cắt bỏ phẫu thuật điện vòng (LEEP): Sử dụng một vòng dây đặc biệt để loại bỏ các tế bào bất thường.
Đốt điện: Đốt mụn cóc bằng dòng điện.
Liệu pháp laser: Sử dụng ánh sáng cường độ cao để tiêu diệt mụn cóc và các tế bào bất thường.
Thuốc bôi: Bôi kem thuốc trực tiếp lên mụn cóc (lưu ý không sử dụng các phương pháp điều trị mụn cóc không được kê đơn trên bộ phận sinh dục).

Virus HPV là gì? Có bao nhiêu loại và dấu hiệu nhận biết

5. Có thể phòng ngừa virus HPV bằng cách nào?
Để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa nhiễm HPV, bạn hãy chủ động thực hiện các biện pháp sau:

Quan hệ tình dục an toàn: Giảm số lần quan hệ, chung thủy, quan hệ một vợ một chồng.
Sử dụng bao cao su khi quan hệ hạn chế nguy cơ lây nhiễm HPV.
Chủ động tiêm vắc xin phòng HPV: Tiêm phòng đầy đủ theo đúng liệu trình, đây là một trong những biện pháp phòng ngừa vi rút HPV hiệu quả nhất. Nên chích ngừa trước khi phát sinh quan hệ tình dục lần đầu tiên và tiếp xúc với HPV.
Thực hiện sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ mỗi năm đối với phụ nữ độ tuổi từ 21 đến 65 để sớm phát hiện và điều trị kịp thời.

GARDASIN 9 (Mỹ) là vắc xin đang được sử dụng phổ biến hiện nay để phòng ngừa HPV gây ung thư cho nam và nữ. Bệnh viện Đa khoa Thu Phúc có đầy đủ vắc xin ngừa HPV tiêm cho trẻ em và người lớn từ 9-45 tuổi, mở rộng cơ hội phòng bệnh cho người lớn từ 27-45 tuổi.